Zaanse Geluiden

Posts by: Sarah Vermoolen

Verslag en ‘Spoken word’: Goed gesprek met (kinder)ombudsmannen over inclusieve stad? – 20 februari 2018

Wat vormt de inclusieve stad? Wat betekent het? En wat vraagt het van inwoners, organisaties, ondernemers en overheid? Dinsdagavond 20 februari was er een goed gesprek met Ombudsmannen Arre Zuurmond & Anne Martien van der Does en de introductie van de nieuwe Zaanse kinderombudsman medewerker Doby van den Eijkhof. Een kleine vijftig betrokken mensen luisterden en deden mee.

Drie ombudsmannen aan het woord

Inssaf Cherif is vanavond voorzitter. Zij doet een aftrap als het gaat om een Inclusieve stad: ‘Een stad waar iedereen zichzelf kan zijn en zich gewaardeerd voelt om wie hij/zij is en bijdraagt.

Arre Zuurmond

Arre Zuurmond, Anne Martien van der Does en Doby van den Eijkhof zijn ombudsmannen in de Metropoolregio Amsterdam. Zij vullen nog aan: in een inclusieve stad komt het ontwikkelingspotentieel van iedereen tot wasdom. Dit is niet alleen taak voor de gemeente, juist ook voor de gemeenschap. En als het kinderen betreft is het belangrijk dat iedereen op eigen wijze kan bijdragen aan en ook kan meebeslissen over beleid en praktijk.

Doby van den Eijkhof

Wat doet een Ombudsman eigenlijk? Als je het als burger oneens bent met beleid, dan richt je je tot de raad. Maar als je een klacht of vraag hebt over de uitvoering van beleid, dan kun je bij de Ombudsman terecht. De Ombudsman mag best een beetje eigen wijs zijn. En kan ook patronen ontdekken in klachten, om zo het beleid weer te verbeteren. “Want de beste klacht”, zo zegt Arre, “is een klacht die te voorkomen is.” Doby is het Zaanse sausje op het kinderombudswerk. Hij probeert kinderen, ouders, gemeente en meer te verbinden om samen oplossingen te bedenken.

De gemeente wil nog wel eens werken met strakke protocollen en criteria. Zo bestaan er werkenden en uitkeringsgerechtigden. Dit terwijl mensen die niet volledig kunnen werken ongelooflijk waardevol kunnen zijn voor de samenleving en hiermee betekenisvol leven. Dit noemt Arre social injustice, want groepen worden zo uitgesloten van de samenleving. Anne Martien benadrukt het belang van het binnen sluiten van kinderen. Zo mag de bestedingsruimte van ouders het meegaan met een schoolreisje nooit in de weg staan; hier moeten we samen wat op verzinnen.

De ombudsman komt in beeld als er al sprake is van een conflict. Vooral de Kinderombudsman hamert op het vroegtijdig in gesprek gaan met kinderen. En het gesprek ook breder en dieper laten zijn dan het gedrag in de klas of thuis, bij verzuim. Kinderen kunnen vaak juist een leidraad zijn voor het voorkomen of wegnemen van een conflict.

We laten een filmpje zien van de ochtend over diversiteit. Anne Martien bevestigt het belang van een uitwisseling tussen stad en stadhuis, burger en ambtenaar. Dit geeft een totaalplaatje van een situatie of vraagstuk. Arre ziet graag dat iedereen in zijn/haar waarde wordt gelaten, juist ook als iemand heel bijzonder is en misschien niet altijd in een hokje past. En Doby maakt het tastbaar: een inclusieve samenleving begint bij elkaar groeten en elkaar weten te vinden en te spreken. Taal is soms een barrière, terwijl het ons zou moeten verbinden. “Gemeente vinden hun eigen logica vaak zo logisch”, verzucht Arre. Terwijl een bakker brood bakt, een kapper knipt. En de administratie er dan vaak bij inschiet.

De Gemeenteraad heeft al een Ombudsman aangesteld! Nu nog deze ten volle benutten. De gemeenteraad bevestigt vaak bestaande hokjes, terwijl het moet gaan over het maatschappelijk effect van overheidsingrijpen. De raadscommissies volgen de bestaande structuur, maar zou maatschappelijke thema’s centraal moeten stellen. En het advies van medewerkers en bewoners ter harte nemen. Iemand uit de zaal voegt hier nog aan toe dat de gemeenteraad budgetrecht heeft en dit kan inzetten om haar medewerkers meer buiten aan het werk te zetten.

We gaan in vier themagroepen uiteen. Een korte impressie van de uitkomsten:

In de Jeugdzorg begint alles bij vertrouwen. Vertrouwen van de kinderen, van de ouders. Dan speelt communicatie een ongelooflijk belangrijke rol. Probeer goed naar elkaar te luisteren, vragen te stellen in plaats van oordelen te vellen. En de samenwerking kan nog beter en vroeger, tussen school, thuis, ervaringsdeskundigen, vrijwilligers, de ombudsman, de gemeente en zorginstellingen. Een gemeenschappelijk doel en inzet op versterking van het gezin helpt hierbij.

Diversiteit begint bij het groeten van elkaar en het elkaar leren kennen, verbindingen maken. In 2022 zien we graag het gemeentelijk beleid en de gemeentelijke organisatie, maar ook diverse andere organisaties, diverser en daarmee krachtiger.

We zijn ons er van bewust dat eenzaamheid in alle groepen en levensfasen kan voorkomen en verschillend kan worden ervaren en geuit. Het betekent dat we nu al moeten investeren in de jeugd: kijk een som je heen, bekommer je om elkaar. Eenzaamheid maakt een samenleving loodzwaar, dus we streven naar: een eenzaamheidsneutraal Zaanstad. Alle ideeën en bijdragen helpen hieraan mee.

In 2022 kijkt de gemeente en ook gemeenschap compleet anders naar werk. Werk betekent dat je iets bijdraagt aan de samenleving; een bijdrage die wordt gewaardeerd. Het Basisinkomen kan iets zijn dat iedereen een zetje geeft naar daadwerkelijk ondernemerschap. We beginnen morgen; iedereen kan iets bijdragen aan de discussie en aan de samenleving. Voor alle veranderingen in werk richten we een Zaanpool op, waardoor werknemers en werkgevers kunnen meebewegen.

Luan vertelt ons het verhaal van zijn vader, die geen vader kon zijn. En van een vriend, die niet mee kan komen in de vaart der volkeren. Zijn boodschap: laten we met liefde naar elkaar omkijken, elkaar insluiten.

Klik hier voor de video met een Spoken word

Een inclusieve stad is een stad voor iedereen. Een stad waar creativiteit en diversiteit gestimuleerd wordt. Een plek waar niemand wordt buitengesloten, aldus Luan Buleshkaj

https://youtu.be/mbRwlZDcZVI

Spoken word van Luan Buleshkaj

Luan Buleshkaj is in 2012 begonnen met spoken word/poetry slam. De Albanese Amsterdammer maakte daarvoor vooral naam als battlerapper bij het platform ‘Punchout Battles’. Sinds Luan entree maakte in de poëziewereld stond hij al op vele podia in Nederland. Denk aan Mensen Zeggen Dingen, Woorden Worden Zinnen, Paginagroots & Poetry International. Luan was in september 2015 huisdichter bij het programma CritiX op FunX. Tevens gaf hij 2 jaar lang elke maandagavond workshops aan vluchtelingen in het AZC te Utrecht. Luab was tijdens het EK 2016 op de NOS te zien als analist van de wedstrijden van Albanië, waarna hij de avonden afsloot met een spoken word-stuk. Hij staat vooral bekend om zijn woordspelingen en gevoel voor improvisatie en is tegenwoordig host van Mensen Zeggen Dingen in Paradiso.

Themaweek Inclusieve Stad
19 tm 22 februari 2018

Video en verslag Uitdaging hoe blijf je gezond? – 19 februari 2018

Wensvideo en opbrengst ideeën Onze stad voor iedereen/Maak het verschil – 20 februari 2018

Verslag Haal het talent naar boven – 21 februari 2018

Verslag en video Haal ze er weer bij – 22 februari 2018

Verslag Ontmoetingen in de wijk – 19 t/m 24 februari 2018

Verslag Haal het talent naar boven – 21 februari 2018

Over de waarde van diversiteit

link VoorZorg

Presentatie Haal het talent naar boven.21022018 (2)

De opbrengst van het Zaanse geluid

  • Corrie Noom begeleidde de waardevolle bijeenkomst bij het Trias vmbo in Krommenie. Er werd goed geluisterd naar ervaringen van maatschappelijke organisaties over hoe kinderen meer kansen geboden kunnen worden op een positieve schoolloopbaan. Hieronder vind je puntsgewijs de opbrengst van de gasten die mee dachten hoe je ook in Zaanstad een verschil kunt maken.
    • Doe systematisch onderzoek naar wat werkt  in de praktijk om kansen van kinderen op een positieve schoolloopbaan te vergroten
    • Bij de overgang naar een nieuwe school moet je maatwerk leveren in de de manier waarop je ouders betrekt en hen goed op de hoogte brengen van hoe het onderwijssysteem werkt zodat zij beter inzicht hebben in de mogelijkheden van hun kinderen en ook af en toe tegen het de mening en het advies van een leerkracht in kunnen gaan als zij zelf denken dat iets anders beter bij hun kind past.
    • Laat niet alleen leerlingen stage lopen, maar neem ook de ouders mee die die wereld niet kennen.
    • Waardeer een mbo-carrière.
    • Hoe kun je bedrijven verleiden om zich in zetten om ondernemers les te laten geven aan leerlingen in het ondernemen
    • Buurtmentoren zouden kinderen kunnen begeleiden.
    • Leerlingen laten ervaren waarom een netwerk belangrijk is en hoe ze dat zelf kunnen uitbouwen.
    • Rolmodellen werkt heel goed.
    • Wanneer mensen met een heel andere achtergrond met elkaar samenwerken zijn er minder vanzelfsprekendheden en moet ieder  onderzoeken waar die  voor staat en hoe je dichterbij elkaar kunt komen. Oftewel, benut diversiteit, zorg dat het onderdeel wordt van een programma en beleid.
    • Bezoek met de leerlingen de praktijk. Een ervaring met een bezoek aan het Zaans Medisch Centrum zal meer indruk maken dan een les uit een boek over hoe een ziekenhuis werkt.
    • Voer maatschappelijke stages in.
    • Bedrijfsafari’s waarbij leerlingen zelf de bedrijven bellen om een bezoek te regelen. Geef kinderen dan een warm welkom en het gevoel dat ze er mogen zijn en er toe doen.
    • Neem ook ouders en grootouders mee de klas in om te vertellen over hun beroep.

Programma Inclusieve Stad 19 tm 23 februari 2018

Waarom doen we dit?

In gesprek met Zaanstad

De week van 19 t/m 23 februari 2018

Video en verslag Uitdaging hoe blijf je gezond? – 19 februari 2018

Wensvideo en opbrengst ideeën Onze stad voor iedereen/Maak het verschil – 20 februari 2018

Verslag en ‘Spoken word’: Goed gesprek met (kinder)ombudsmannen over inclusieve stad? – 20 februari 2018

Verslag en video Haal ze er weer bij – 22 februari 2018

Ontmoetingen in de wijk – 19 t/m 24 februari 2018

Verslag Haal het talent naar boven – 21 februari 2018

Verslag Anders kijken naar Zaankanters

Hoe kunnen we zorgen dat mensen met een bijzondere achtergrond mee kunnen doen in Zaanstad, in een betaalde baan of met vrijwilligerswerk? Donderdag 22 februari organiseerde Zaanse geluiden een gesprek met deelnemers en jobcoaches van Odibaan om tips en aanbevelingen op te stellen voor werkgevers en overheid. Maar eigenlijk tips voor iedereen die een inclusieve samenleving wil, waar iedereen zichzelf kan zijn en zich gewaardeerd voelt om wie hij/zij is en wat hij/zij bijdraagt. Een gesprek over (voor)oordelen, labels plakken, tango’s en je eigen pad gaan.

Annemiek Onstenk, journaliste die onlangs de Qracht 500 over psychische problematiek en arbeidsparticipatie uitbracht, vertelde over haar ervaringen en ideeën. ‘Mensen met problemen verstoppen hun problemen of beperking vaak, uit angst voor negatieve reacties van de omgeving. Velen komen of kwamen van ver, leefden of leven op een waakvlammetje of voelen zich niks waard. Het is belangrijk om te denken in mogelijkheden. Ga uit van je kracht, hield zij ervaringsdeskundigen voor. Herstellen kun je uiteindelijk zelf het beste. Lotgenoten ontmoeten helpt ook. Of een hulpverlener die naast je gaat staan, in plaats van tegenover je. Gelijkwaardigheid kan essentieel zijn om je kracht te (her)vinden.’

Tien tips

In het tweede deel van de bijeenkomst bedachten we met elkaar aanbevelingen en tips voor werkgevers, voor de overheid, voor elkaar. Tips voor iedereen dus! Zo heeft Ruben een les waar ook anderen iets aan kunnen hebben: ‘Het gaat er niet om dat je ergens bij moet horen, want dan doe je jezelf geweld aan. Ga je eigen pad en kijk wie er onderweg met je mee willen lopen.’
Eric gaf ook een belangrijke les mee: ‘It takes two to tango: zowel een werkgever als een kandidaat moeten een stap zetten om te zorgen dat iedereen mee kan doen. Voor participatie zijn twéé partijen nodig.’

 

 

De tien tips voor ‘Anders kijken naar Zaankanters’:

  1. Heb geen vooroordelen, wees nieuwsgierig en kijk naar de mens achter de stempel ‘beperkt’
  2. Accepteer mensen zoals ze zijn
  3. Ga uit van de eigen kwaliteit van iedereen
  4. Ga naast iemand staan
  5. Zorg voor loopbaanperspectief,mensen kunnen herstellen en groeien
  6. Een beperking bestaat niet!
  7. Vind je eigen kracht
  8. Vertrouw op jezelf
  9. Bewandel je eigen pad

Persoonlijk verhaal van Luan Buleshkaj

 

De bijeenkomst werd afgesloten met het verhaal van Luan Buleshkaj waarin hij vertelt over wat er in de tienerjaren van hemzelf en zijn maten fout ging, en hoe het voor sommigen van hen toch nog goed kwam.

Luan vertelt

Vorige week organiseerde Zaanse Geluiden een gesprek met jobcoaches van Odibaan en deelnemers, om met elkaar te komen tot tips en aanbevelingen voor werkgevers en overheid. Luan Buleshkaj was erbij en vertelde op boeiende wijze wat er tijdens de tienerjaren van hemzelf en zijn maten fout ging, en hoe het voor sommigen van hen toch nog goed kwam.

Posted by Anders Kijken naar Zaankanters on Donnerstag, 1. März 2018

Campagne ‘Anders kijken naar Zaankanters’

Odibaan wil met de campagne ‘Anders kijken naar Zaankanters’ de verhalen van Zaankanters met een beperking op een leuke manier aan het publiek tonen. Werkgevers worden gestimuleerd om na te denken hoe zij kwetsbare mensen ook een kans kunnen geven. De campagne wil alle Zaankanters aanspreken, informeren, inspireren en in beweging zetten.

Verslag Anders kijken naar Zaankanters

Verslag en video Haal ze er weer bij – 22 februari 2018

Iedereen kan in de armoede terechtkomen. Maar hoe kom je weer eruit? Tijdens de week Inclusieve stad was donderdag 22 februari het thema ‘Haal ze er weer bij’.

Journalist Annemiek Onstenk interviewde jaren geleden 150 mensen uit het hele land over schulden en armoede. Dit leverde de Qracht 500 op, een magazine waarvan de oplage van 8500 snel was uitverkocht. In buurthuis Kleurrijk in Peldersveld te Zaandam was het zaaltje goed gevuld. De mix van ervaringsdeskundigen, professionals van organisaties/bedrijven/banken en geïnteresseerden maakte dat er aan het eind een bonte en vooral bruikbare verzameling tips werd ingebracht.

‘Mensen in armoede zijn liever lui dan moe. Ze lopen de kantjes eraf. En ze houden liever hun hand op dan zelf de handen uit de mouwen te steken.’ Annemiek Onstenk: ‘Dat was het beeld dat veel mensen hebben. Daarom besloot ik het hen zelf te gaan vragen om te onderzoeken of dit vooroordeel klopt. De armoedecijfers liegen er niet om. Ik wilde de achter de cijfers mensen een stem en gezicht geven. Veel mensen moesten wel de schaamte overwinnen maar wilden toch graag hun verhaal vertellen. Ik kan je vertellen dat er van de 150 mensen maar één echte ‘uitvreter’ bij zat, die geen zin had om te werken omdat hij al een uitkering kreeg. Voor alle anderen gold dat ze wel aan de slag willen. Fulltime lukt vaak niet, maar de bereidheid om parttime te werken was groot.

Voor deze groep is maatwerk van belang.

Door alle verhalen weet ik dat iedereen in de armoede terecht kan komen. Door schulden, een scheiding, leesmoeilijkheden, mensen die geen werk kunnen vinden en door gezondheidsproblemen.

De grootste schuldeisers zijn de overheid zelf en de verstrekkers van hypotheken.

Annemiek Onstenk (rechts)

Als je bedenkt dat anderhalf miljoen Nederlanders functioneel analfabeet zijn, dan kun je je voorstellen dat het geen zin heeft om eindeloos rekeningen namens de overheid te sturen die mensen niet begrijpen en daarom zelfs niet openen. Daar bouwen de schulden zich snel op. Er is vaak standaardbeleid om de mensen te helpen terwijl maatwerk waarbij je uitgaat van de persoon zelf veel doeltreffender is.

Heel vaak is er een combinatie van meer problemen.

Bij schulden zijn er twee partijen betrokken. Het is veel effectiever als je ze samen de oplossing gaat zoeken dan als je tegen iemand optreedt. Begeleid iemand om zijn gedrag of levenswijze aan te passen, maar je moet wel eerst onderzoeken of iemand dat (al) aan kan.

Toen ik begon met het project wilde ik het Quate 500 (bij wijze van Arme Quote 500) noemen. Maar bijna niemand bleek echt kwaad te zijn. De meesten hadden de veerkracht om weer het licht te zoeken. Vaak waren ze door omstandigheden, door pech of door domme dingen in de armoede terecht gekomen.

Het advies van Annemiek Onstenk: laagdrempelig loket, vroeg signalering en differentiatie naar ‘niet kunners’ en ‘niet willers’. Ontzorg ze, help ze met regelingen. En zie de mens in zijn geheel en probeer het kantelmoment te bereiken.

Rust in je hoofd

Bewindvoerder Manuela (links)

Bewindvoerder Manuela Gillis van Beaufin Bewindvoering en Budgetbeheer betoogde dat rust in iemands hoofd essentieel is. ‘Eerst rust, zet daarna tijdig schuldhulpverlening in en vervolgens kun je onderzoeken in welke mate iemand zelfredzaam is. Zorg dat er ook ruimte is om te leven. De gemeente ziet vaak als eerste dat iemand zijn rekeningen niet betaalt. Dan moet je direct hulp aanbieden zodat de problemen zich niet opstapelen. Bij wijkteams kunnen er avonden worden georganiseerd over de mogelijkheden en oplossingen. Armoede zal er altijd blijven, maar het helpt wel als je eerder op financieel gebied helpt. Een budgetcursus heeft alleen zin als iemand daartoe in staat is. Wanneer een aantal zaken zijn opgelost dan zou vaste lastenbeheer een oplossing kunnen zijn. De persoon krijgt dan zelfbeheer over het geld dat over is. Samen ga je dan een tijd de post openmaken om te zien wat er nog allemaal speelt. Sommige mensen zal je altijd moeten blijven begeleiden, anderen kun je stimuleren om het weer zelf te doen.

Handjes, middelen en kennis

Bas Husslage vertelde over De Zaanse Uitdaging, een organisatie die bedrijven koppelt aan maatschappelijke organisaties en initiatieven, waarbij de bedrijven ondersteunen in middelen, menskracht en materialen. De Zaanse Uitdaging doet dit najaar mee aan de landelijke week van de armoede. Deze week willen ze met zoveel mogelijk Zaanse bedrijven het verschil maken voor mensen die in armoede leven. Bas roept iedereen op die hieraan mee wil doen, of ideeën voor deze week heeft zich bij de Zaanse Uitdaging te melden.

Maak het bespreekbaar

Yvonne Mulder van het Sociaal Wijkteam Assendelft –Westzaan vertelde over het project ‘Iedereen Rijk’. In dit traject heeft het Sociaal Wijkteam eerst allerlei wijkbewoners geïnterviewd over hoe zij tegen armoede aankijken. Daaruit kwam naar voren dat armoede echt een taboe is. Mensen willen de vuile was niet buitenhangen. Om de drempel het over geldproblemen te hebben te verlagen heeft het Sociaal Wijkteam een avond met als thema ‘Iedereen Rijk’ georganiseerd. Een ervaringsdeskundige vertelde daar haar verhaal. Vervolgens was er een markt waar allerlei informatie te vinden was over omgaan met geld. Een groot succes en een eerste stap naar het bespreekbaar maken van geldproblemen. Door het bespreekbaar te maken, kun je een begin maken.

De opbrengst van Zaanse geluiden kun je ophalen via de video

Qracht 500

Annemiek Onstenk is de vrouw achter Qracht 500: ‘Wat in 2013 begon als thuis van multimediaal project Qracht 500 over armoede in Nederland, is veranderd in etalage van het tweede eenmalige magazine Qracht 500, nu over psychische problematiek en werk. In deze tweede Qracht 500, begin 2018 verschenen, vertellen honderd mensen uit het hele land over hun psychische aandoening en kwetsbaarheid, hun ervaringen met werk, participatie en bejegening en over hun wensen en ambities. Mensen die langdurig aan de kant staan en mensen met een baan die hun psychische problematiek verstoppen uit angst hun werk te verliezen of niet meer voor vol te worden aangezien.’

Themaweek Inclusieve Stad
19 tm 22 februari 2018

Video en verslag Uitdaging hoe blijf je gezond? – 19 februari 2018

Wensvideo en opbrengst ideeën Onze stad voor iedereen/Maak het verschil – 20 februari 2018

Verslag en ‘Spoken word’: Goed gesprek met (kinder)ombudsmannen over inclusieve stad? – 20 februari 2018

Verslag Haal het talent naar boven – 21 februari 2018

Verslag Ontmoetingen in de wijk – 19 t/m 24 februari 2018

In gesprek met Zaanstad

Video en verslag Uitdaging hoe blijf je gezond? – 19 februari 2018

Hoe kan iedereen ouder worden, gezond blijven én nog altijd midden in het leven staan? Gemeente Zaanstad heeft een prijsvraag uitgeschreven – een City Challenge – om zoveel mogelijk ideeën op te halen hoe mensen tot op hoge leeftijd sociaal actief kunnen blijven. Tijdens deze middag hoorden we meer over een aantal van de 56 ideeën die zijn ingediend voor deze prijsvraag. Ooit nagedacht over een vertragingsroute voor optimaal bewegen & genieten in de stad? Of juist heuse Olympische Spelen voor ouderen bedacht in de stad? En als meedoen niet meer lukt, dan laat je de sociale taxi toch even voorrijden, voor een goede voor- of nabeschouwing?

Tom Moons is kennisspecialist bij de gemeente Zaanstad en hard bezig met het maken van beleid rond Gezondheid. Sociaal actief blijven van ouderen is een belangrijk onderdeel van het beleid. Hij neemt ons mee in de wereld van de eenzaamheid.

Al bij de eerste sheets raken we in gesprek. Want is eenzaamheid nu iets wat je mee neemt, omdat je het altijd al moeilijk vindt om ontmoeting en aansluiting te vinden? Nee, het kan je ook overkomen, door bijvoorbeeld een handicap, zoals niet meer goed kunnen zien of horen, of als je sociale netwerk wegvalt, door kinderen uit huis of ver weg, overlijden van vrienden.

Feit is wel dat als je eenmaal eenzaam bent, het bar moeilijk is om hier weer uit te komen.

Veel verschillende factoren hebben invloed op sociale activiteit. Denk aan leeftijd, opleidings- & inkomensniveau  of achtergrond. En de risico’s voor gezondheid, kwaliteit van leven en oud(er) worden zijn groot. Aanpak van eenzaamheid vraagt echt om maatwerk; het is voor iedereen verschillend.

Belangrijk werkzaam element is: versterken van de netwerken!

De gemeente Zaanstad heeft een City Challenge uitgeschreven, om in Zaanstad en daarbuiten innovatieve ideeën op te halen om zo lang mogelijk fit te blijven. De prijswinnaar krijgt een prijs, of mag mee uitwerken en uitvoeren. Er zijn 55 inzendingen binnengekomen, heel divers en verrassend, van sportieve ouderen tot betrokken kunstenaars.

We zien vier categorieën van ideeën: vervoer, communicatie, ontmoeting en zingeving. Conclusie is dat er veel mogelijk is in Zaanstad, maar toch ook een rijk palet aan ideeën nodig is om iedereen sociaal actief te kunnen laten zijn. Een verbinding van goede elementen uit alle ideeën kan hier zeker aan bijdragen.

We verdelen het (chocolade)budget over de 15 beste ideeën en gaan vervolgens in groepjes in gesprek over de goede elementen, de realiteitswaarde en de innovatieve kracht. Zo passeert ‘Opa’s achtertuin’, waar groenten geteeld, bereid & verorberd kunnen worden. En Oud&Nieuw en Overnieuw, ideeën om verbindingen te maken tussen kinderen en ouderen, vanuit het onderwijs of ook gezinnen in de wijk.

Hoe hou je kinderen actief en sportief

Mirjam Preusterink van Sportbedrijf vertelt over een eerste City Challenge, rond de vraag hoe we juist kinderen actief & sportief houden. Het leverde prijswinnende ideeën op voor meer lifestyle achtige bijeenkomsten & ontmoetingen. En het heeft z’n uitwerking gekregen in bijvoorbeeld de Zaanse City Experience, waarbij Sportbedrijf bemiddelt en matcht tussen middelbare scholen en sportverenigingen. Mirjam benadrukt het belang van ‘levenslang sporten’ en ook aandacht voor de sportieve behoeften & mogelijkheden van mensen met een andere achtergrond.

We realiseren ons dat Nederland best uniek is als het gaat om sport en ook het verenigingsleven.

We hebben een grote diversiteit en duurzaamheid in accommodaties, programma’s, verenigingen, vrijwilligers en sportieve activiteiten. We willen als stevig geluid laten horen dat sporten & bewegen voor iedereen belangrijk is, van jong tot oud, los van verschil in achtergrond, geslacht, eventuele handicaps. Echt inclusief dus! En soms is een beetje specifieke aandacht, bijvoorbeeld zwemmen voor allochtone vrouwen, welkom. En we moeten met elkaar zoveel mogelijk proberen aan te sluiten op de mogelijkheden en behoeften van de gemeenschap; uitsluiting door bijvoorbeeld fysieke belemmeringen of veiligheid ligt toch altijd op de loer.

Presentatie City Challenge Sociale Gezondheid – Zaanse Geluiden 19-02-2018

Bekijk ook de video

Programma Op naar de Olympische spelen voor ouderen

 

Locatie
Buurt- en speeltuinvereniging Het Havenkwartier
Havenstraat 71
16506 PK Zaandam

 

Programma Week Inclusieve stad 19 t/m 23 februari 2018

Wensvideo en opbrengst ideeën Onze stad voor iedereen/Maak het verschil – 20 februari 2018

Verslag en ‘Spoken word’: Goed gesprek met (kinder)ombudsmannen over inclusieve stad? – 20 februari 2018

Verslag Haal het talent naar boven – 21 februari 2018

Verslag en video Haal ze er weer bij – 22 februari 2018

Ontmoetingen in de wijk – 19 t/m 24 februari 2018

In gesprek met Zaanstad

Video en verslag Uitdaging hoe blijf je gezond? – 19 februari 2018

Verslag Ontmoetingen in de wijk – 19 t/m 24 februari 2018

‘Als ik burgemeester was, dan zorg ik dat…..’

Zaanse geluiden streek in de week van de inclusieve stad samen met LAB.z op verschillende plekken in Zaanstad neer om te peilen hoe bewoners denken over een Zaanse samenleving waar iedereen bij hoort. Met ansichtkaarten onder de arm knoopten we gesprekjes aan met bewoners over hoe zij ervoor zouden zorgen dat iedereen in Zaanstad mee kan doen en erbij hoort. Iedereen kon zijn wens op een ansichtkaart schrijven: ‘Als ik een dag burgemeester van Zaanstad ben, dan zorg ik dat: … ‘
We trapten af op de Rozengracht, waarna het Zilverschoonplein in Kogerveld aan de beurt was en tot slot bezochten we in Assendelft  het Kaaikhof.
De gesprekken en ingevulde ansichtkaarten laten zien wat de inwoners belangrijk vinden voor de komende jaren in Zaanstad en waarvan ze denken dat we samen de komende tijd prioriteit aan moeten geven zodat Zaanstad een fijne plek is waar iedereen fijn kan leven, wonen en werken.  Ondanks de kou hebben we flink wat mensen gesproken. Allerlei ideeën zijn voorbij gekomen, we pikken de belangrijkste eruit.

Sociale maatschappij

Van meer beschikbare sociale huurwoningen voor mensen uit Zaanstad die op straat komen te staan tot meer ontmoetingsplekken voor jong en oud, waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten en samen activiteiten kunnen organiseren. Meer ontmoetingsplekken voor gezinnen met kinderen.

Als het aan de inwoners van Kogerveld ligt zou hun wijk levendiger worden met veel  sportmogelijkheden in de openbare ruimte, zoals voetbalveldjes voor jongeren en jongvolwassenen en een ‘fitnessapparatuur-park’ zodat volwassenen en jongeren die buiten sporten wat meer mogelijkheden hebben.

‘Ik zou de werkgelegenheid beter verdelen… sociale werkplekken meer waarderen en niet zien als goedkope arbeidskrachten.’

‘Meer koffieplekken voor gezinnen in Zaanstad’

Bereikbaarheid centrum & gemeentehuis

Betaalbaarheid van het parkeren in het centrum of liever het afschaffen van betaald parkeren in het centrum van Zaandam zodat het centrum voor iedereen bereikbaar blijft. De busbrug weer open is ook een wens van veel mensen. In Assendelft wil men daarnaast graag een busverbinding. Mensen vinden ook dat het gemeentehuis voor mensen die slecht ter been zijn makkelijker bereikbaar zou moeten zijn.

‘Het gemeentehuis beter bereikbaar maken voor mensen die slecht ter been zijn’

Natuur en cultuur

Mensen willen graag ook meer natuur, meer groen in de wijk en meer culturele plekken.

Veiligheid op straat

Mensen willen graag ’s avonds nog rustig over straat kunnen. De wens van zowel jongeren als volwassenen is dat er meer politie op straat komt en dat politie en hulpverlening hun werk goed doen.

‘een veiliger gevoel in de wijk, met name s’avonds…’

Verslag Ontmoetingen in de wijk – 19 t/m 24 februari 2018

Verslag Gezonde leefomgeving – 6 februari 2018

Welke kansen liggen er om de stad gezonder te maken voor mens en dier? Wat is daarin het meest urgent? Wat is het belang van groen in de wijk? Wat kunnen daken, gevels en voedselbossen bieden?

Dinsdagmiddag 6 februari starten we de week van de Duurzaamheid in de Poelboerderij, het bezoekerscentrum van het Wormer- en Jisperveld. De locatie bevindt zich net buiten Zaanstad, aan het veenweidegebied. Dit vormt als het ware de ‘groene longen’ om de stad.

Jeroen Buijs (Zaans Natuur en Milieucentrum en lokale gids) geeft een korte toelichting op het gebied, waarna we buiten een wandeling maken in een schitterend heldere en vrieskoude lucht. We ervaren hoe mooi het hier is, maar zien we ook het probleem van de bodemdaling. Jeroen staat op een put die vroeger op maaiveld-niveau lag. Nu steekt deze een heel stuk uit boven de grond. Door ontwatering daalt de bodem hier ongeveer één centimeter per jaar en het veen stoot daarbij flink veel CO2 en methaan uit. Wat betreft de biodiversiteit zijn sommige vogelsoorten bedreigd en dat hangt weer samen met de achteruitgang in insecten.

Na de wandeling buigen we ons over de grote kaart van Zaanstad: wat zijn de mooiste stukjes groene leefomgeving? Er wordt veel getekend, aangewezen en uitgewisseld.

Na een korte introductie van Femke Nagel over Zaanse Geluiden volgen er diverse pitches vanuit een verschillende invalshoek.

Presentatie Duurzaamheid leefomgeving

GEZONDHEID – GGD – Anne Marie Merckx & Aniko Kossen

  • GGD houdt zich bezig met medische milieukunde (o.a. fijnstof in relatie tot gezondheid: we voldoen in Zaanstad aan de normen), jeugdgezondheidszorg etc.
  • Maar gaan zich ook meer toeleggen op advisering over een gezonde leefomgeving (mede vanwege de Omgevingswet): luchtkwaliteit, geluid en hoe je de omgeving zo inricht dat deze uitnodigt tot gezond gedrag (bewegen, contact, ontmoeten).

Er wordt gevraagd of de GGD bijvoorbeeld ook kan meedenken over natuurspelen in Assendelft in een verwilderde heemtuin? De GGD geeft aan dat ze zeker in overleg kunnen kijken wat mogelijk is. Contact opnemen met gemeente voor GGD kan via t.moons@zaanstad.nl.

ZORG EN LEEFOMGEVING – Pennemes – Rutger de Graaf

  • Deze zorginstelling doet al veel met groen en natuur. Voor de bewoners van Pennemes, maar ook voor de buurt: daktuin voor natuurbeleving & onderwijs, knuffelkippen, binnen heel veel planten, etc.
  • Alle initiatieven worden gevolgd in het kader van wetenschappelijk onderzoek.
  • Natuur als medicijn: het positief effect op gezondheid en welbevinden wordt benadrukt. Ook helpt het de kosten van zorg beheersbaar te houden. Dit zou veel meer op het netvlies moeten komen van artsen en zorgaanbieders.
  • Ook al is het relatief goedkoop, de financiering hiervoor binnen de zorgwereld is nog lastig.

ECONOMISCH – Natuurverdubbelaars  – Tom Kools

  • Hier wordt benadrukt de waarde/baten van groen en natuur inzichtelijk te maken. Veel mensen zijn zich wel bewust van de kosten van groen, maar niet of nauwelijks van wat het oplevert (kwalitatief en kwantitatief).
  • Zo zijn verschillende meerwaarde slim aan elkaar te koppelen: veel groen in de stad vangt overtollig regenwater op, verlicht riool maar ook goed voor de biodiversiteit.
  • Een groene wijk kan 5-30% hogere huizenwaarde hebben!
  • Groen is goed voor de gezondheid; daarmee kunnen zorgkosten (door obesitas, depressie, angststoornissen, astma etc) dalen.
  • Als we de waarde van groen meer zichtbaar maken kunnen we de groene transitie versnellen.

NATUUR – Zaans Natuur- en Milieucentrum – Jeroen Buijs

en Imkervereniging – Martin Kruidenberg 

  • ZNMC houdt zich bezig met bewustwording/inspiratie (voorbeeldtuinen), biodiversiteit (soortendag) en ecologisch beheer (heemtuin).
  • Zie het recente onderzoek uit Duitsland over de grote achteruitgang van insecten; we weten nog heel veel niet!
  • Natuureducatie is niet erg sexy… Mensen zijn meer bezorgd over hun gezondheid dan over de natuur, dus misschien moeten we daar wel meer op inspelen / meeliften.
  • Er moet nog slimmer maaibeleid komen en nog meer ecologische bermen, dat bevordert de biodiversiteit (bloemen voor bijen, bramen voor vogels etc).
  • Pleidooi voor groenere tuinen, want door verstening loopt de variëteit in bloemen terug en daarmee ook de insectenvariatie. Beverwijk is een “bijen-vriendelijke stad”, gaat Zaanstad volgen?

BELEID Gemeente Zaanstad – Harmke van Dam (groen/waterplan) en Gijs Doeglas (ecologie/biodiversiteit)

  • Het is nog best ingewikkeld om voldoende groen en water in de stad te behouden; als we het open groen in de omgeving niet willen bebouwen wordt de druk binnenstedelijk groter. Door de bodemdaling is er ook extra urgentie.
  • Groen/waterplan van de gemeente biedt een afwegingskader, hoe je bij plannen met de waarden van groen en water kunt omgaan. Meer dan 100 maatregelen denkbaar in het nog te maken uitvoeringsplan. Er is juist nu veel betrokkenheid nodig van bewoners en organisaties om er iets goeds van te maken en groen/water te combineren met alle andere opgaven.
  • Gemeente doet al veel aan ecologisch maaibeheer en ecologische bermen, horen het graag als het niet goed gaat of hoe het nog beter kan.
  • Dit jaar gaat de gemeente het ‘meetnet biodiversiteit’ uitrollen, aan vrijwilligers en organisaties wordt gevraagd om mee te helpen bepaalde soorten te monitoren want daar zit veel kennis over vogels, insecten, vleermuizen etc. Zo komen we te weten hoe het met de soorten gaat, waar de hotspots zitten etc.

Aanwezigen uit de zaal sluiten aan bij dit pleidooi en vertellen over al bestaande ideeën en initiatieven:

  • Buurttuin De Groene Oase start eerste voedselbos in Zaanstad (Poelenburg): in één jaar opgericht, veel enthousiaste bewoners / vrijwilligers.
  • Adoptiegroen Zaandam West: rond 1990 verschillende buren begonnen met wat groen op braak terrein, nu uitgegroeid tot bloemenweide (met sabelsprinkhaan!), houtsnipperpaden, pad door moeras, walnoten, bijenkast, hop-thee; burendagen, landelijke opschoondagen en een educatief doel.

Vervolgens verkennen we met elkaar de kansen die er zijn om een gezonde leefomgeving te creëren en hoe we hoe we elkaar kunnen versterken. De rode draad die uit de twee werkgroepen boven komt:

  • Er zijn al veel groen initiatieven in Zaanstad. Verbindt die meer met elkaar, niet alleen fysiek (ecologische verbindingszones, belangrijk voor biodiversiteit) maar ook verbind ook organisaties/initiatieven (kennisdeling en van elkaar leren). Het zou goed zijn als er een coördinatiegroep vanuit vrijwilligers/organisaties ontstaat, waarbij borging/continuïteit ontstaat.
  • Kom met een duidelijke integrale visie vanuit de omgeving (die leefomgeving, natuur, gezondheid en de economische meerwaarde daarvan verbindt).

Concrete ideeën

  • Een vrijwilligersbrigade die uitrukt bij wateroverlast om mee te denken voor oplossingen;
  • Start een schooltuinen complex in Noord, niet alleen voor kinderen maar ook buurtbewoners (verdienmodel dat je ook de groenten verkoopt etc);
  • Meer groen/natuur-onderwijs op scholen, meer planten in klaslokalen (groen stimuleert het leren!) en meer natuurspeelplaatsen in de stad;
  • Benut Sociaal Wijkteams: zij kunnen groen als middel zien voor ontmoeting, bewegen etc. Zij kunnen bewonersinitiatieven meer ondersteunen en de continuïteit daarvan helpen borgen;
  • Geef een vervolg aan “Operatie steenbreek” à zie de nieuwe campagne voor meer informatie over wat je kun doen met en voor regenwater op nl/klimaatverandering
  • Ga als gemeente creatiever om met Social Return On Investment (SROI) voor contractpartners, zodat ze dit ook met duurzaamheid mogen invullen.
  • De waardering voor groen gaat omhoog als men er ook in kan! Dus bescherm de natuur maar zorg ook voor paden, kano’s, fietsen, theetuinen, freerunning, prutrace.
  • Benut parkeerdaken (groen op dak, en zonnepanelen) – en zorg voor meer groen aan de muren van huizen en gebouwen: “levend” Zaans groen!

Dan volgen er nog twee korte pitches vanuit de gemeente over het gezondheidsbeleid (Tom Moons) en klimaatadaptatie in relatie tot de verstedelijking/woningbouwopgave (“MAAK.Zaanstad”):

  • Er is een nieuwe nota gezondheidsbeleid in voorbereiding, waarin positieve gezondheid het uitgangspunt is (het vermogen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren). Mensen zijn gezond als ze op zes functies scoren, ook bijvoorbeeld zingeving; o.a. 12.000 reacties opgehaald, veel over overgewicht, roken etc. maar ook over eenzaamheid en over stress. Groen heeft een positief effect op gezondheid, hoe kunnen we dat meer benutten?
  • Komende jaren komen er mogelijk circa 20.000 woningen in Zaanstad bij, hoe houden we dan de stad leefbaar? Een groen hard is nodig, ook voor klimaatadaptatie (tegengaan wateroverlast, hittestress, droogte). De komende tijd wordt een perspectief opgesteld samen met bewoners en organisaties voor vier MAAK.Zaanstad-gebieden: Centrum-Oost, Kogerveldwijk, Achtersluispolder en Noord/Wormerveer.

Eind van de dag inventariseren we wat we elkaar te bieden hebben. Daaruit blijkt vooral positieve energie, interesse in natuur, betrokkenheid, initiatief en vertrouwen. Als laatste benoemen we wat we van elkaar nodig hebben:

  • Elkaar weten te vinden (contactgegevens)
  • Een verbindende en duidelijke koers vanuit de gemeente (integrale visie op meerwaarde van een gezonde leefomgeving)
  • Coördinatie en borging van continuïteit van alle initiatieven (Green action task force?)

Er is duidelijk behoefte om elkaar vaker tegen te komen! Er gebeurt al veel en als we dat meer met elkaar verbinden en koppelen aan een duidelijke koers vanuit de gemeente, dan kunnen we elkaar versterken en de groene transitie versnellen!

Meer in de week van Duurzaamheid

verslag Duurzaamheid in de wijk – 7 februari 2018

Verslag Circulair – 7 februari 2018

Verslag Klimaatneutraal – 8 februari 2018

Verslag (Aard)gasloos worden – 9 februari 2018

In gesprek met Zaanstad

Verslag Gezonde leefomgeving – 6 februari 2018

verslag Duurzaamheid in de wijk – 7 februari 2018

Wat betekent onze klimaatdoelstelling voor Zaanstad als je inzoomt op een concrete wijk?

Wat kunnen we nog meer doen, bijvoorbeeld om wateroverlast in de wijk te voorkomen? Wat zijn de belangrijke opgaven de komende tijd en wat hebben mensen nodig om te verduurzamen?

Klik hier voor het Zaanse Verhaal: Help, de buurt overstroomt

Verslag 7 februari

Op woensdagmiddag 7 februari is het team van Zaans geluiden in buurthuis de Kolk in de Rosmolenwijk. We verkennen hoe mensen aankijken tegen duurzaamheid in de wijk en wat we kunnen doen dat nog meer te bevorderen. Na een korte kennismakingsronde en een introductie gaan we in twee groepen aan de slag. In de ene groep zijn mensen op hun eigen manier al bezig met duurzaamheid en hebben al veel ideeën. De andere groep was een interessante samenstelling van mensen die heel conceptueel over duurzaamheid nadenken en mensen die in hun eigen straat of tuin proberen om zo duurzaam mogelijk met de ruimte om te gaan. Hieronder volgt een greep uit de onderwerpen die zijn besproken.

In een van de groepen begon het gesprek met een klein college ‘wat is duurzaamheid nu eigenlijk’. Zo geeft iemand aan zich een beetje te ergeren aan het sentiment dat duurzaamheid alleen met milieu te maken heeft. Het gaat juist om een drietal zaken wordt gesteld: sociaal, milieu en economie.

Om echt duurzaam te zijn moeten alle drie deze elementen met elkaar in balans zijn.

Het sociale aspect is super belangrijk omdat alleen duurzaam worden veel moeilijker is dan om het samen te doen. Mensen lijken steeds minder tijd te hebben voor elkaar en hun kinderen. Vroeger was er gedeelde verantwoordelijkheid voor de opvoeding van kinderen. Nu worden ouders boos als iemand hun kind aanspreekt.

Over het algemeen vindt men de openbare ruimte in de Rosmolenwijk onder de maat. Wijkbewoners merken op dat er veel auto’s aanwezig zijn. Daardoor wordt er minder buiten gespeeld en geleefd. Maar ergens anders de auto neerzetten is ook moeilijk. Ook is er weinig stoepruimte. “Je zou de openbare ruimte eigenlijk eens moeten bekijken vanuit een kinderwagen’’.

Een groep vrijwilligers hebben meegedacht over het ontwerp van het Roggeplein. Vier avonden waarin ze twee uur hebben meegedacht en ontworpen heeft geleid tot een plan. Dit wordt in de groep toegelicht en er is enthousiasme over de opzet. Tips die de initiatiefneemster meegeeft: Inventariseer eerst goed wat je wilt, luister goed naar elkaar en maak notulen.

Over tips gesproken, de tip van kinderen is ‘hou het simpel’. De Kinderraad heeft met kinderen door de buurt gelopen. De ideeën die hieruit kwamen waren onder andere:

  • Plaats prullenbakken die mensen uitnodigen om hun spullen weg te gooien.
  • Maak van saaie plekken iets leuks.
  • Maak kleurrijke zebrapaden.

De verbinding tussen de ontwerpgroep Roggeplein en de kinderraad is gelegd, het ontwerp wordt nu in de kinderraad besproken.

Wijkbewoners merken op dat er weinig groen in de Rosmolenwijk aanwezig is. De meningen lopen uiteen over wat er zou moeten gebeuren om dat op te lossen. Bomen vindt de ene persoon een mooie oplossing maar anderen geven aan al weer allerlei problemen te voorzien met wortels, scheve stoeptegels en kinderwagens. Mogelijke alternatieven zijn geveltuintjes, bakken met veel groen die als schutting fungeren, staalconstructies met beplanting zoals hop of een wingerd.

Net uit Amsterdam naar de Rosmolenbuurt verhuist, miste een inwoner ook het groen in de wijk. In Amsterdam wordt veel gedaan met geveltuinen. De inwoner heeft de interesse voor meer groen bij zijn buren gepeild en is samen met hen in gesprek gegaan met de gemeente. Na afspraken over afmetingen en soorten planten hebben ze nu in de straat geveltuinen. De wens is om meerdere mensen in de buurt te interesseren voor geveltuinen, zodat de buurt nog groener wordt. Ook zoekt hij nog iemand die een groene muur kan maken.

Een greep uit de verrijkende ideeën:

  • Een bijeenkomst organiseren om de interesse te peilen.
  • Goede informatie over geveltuinen op de website van de gemeente.
  • Een wedstrijd onder de buurten ‘wie heeft het mooiste groen?’.
  • Stadslandbouw
  • Regentonnen en schuttingen die regen opvangen
  • Elkaar helpen om elkaars tuin te onderhouden.
  • Eetbare muren.
  • Marktplaats: ‘wie kan een groene muur maken?’.

Op het dak van het wijkzorgcentrum is daktuin Pennemes gemaakt. Vrijwilligers kregen zelf de ruimte om met ideeën te komen. Een groep bewoners heeft zelf moestuinen gemaakt; dit sluit aan bij de beweging ‘Groen, grijs en gelukkig’ waar Pennemes als wijkzorgcentrum mee bezig is. In een enthousiast gesprek dat volgde kwamen de volgende ideeën:

  • Moestuin bij Mennistenerf
  • Zelfoogsttuin
  • Daktuinen met zonnepanelen
  • De provincie organiseert een groenlab

Tot slot wordt er stilgestaan bij de gevolgen van klimaatverandering. Een groep bewoners zet zich in voor de bewustwording van de verandering van ons klimaat. Op 19 februari wordt het eerste Klimaatcafe organiseert in Zaandam en op 27 maart in Krommenie. Meer groen in de buurt helpt als er ineens veel regen valt. Daarom is er op zaterdag 21 april de ‘ruil een tegel voor een plant’ actie i.s.m. tuincentra uit de Zaanstreek. De verbinding met geveltuinen wordt gezien en vanuit deze groep kan een wedstrijd geveltuinen worden opgezet. Ga voor meer informatie over wat je kun doen met en voor regenwater naar duurzaan.nl/klimaatverandering

Er wordt toegelicht dat gevelbeplanting ook isolerend werkt tegen hittestress. Hiermee kan ook rekening worden gehouden bij de indeling van de straat, bijvoorbeeld het midden wat dieper maken zodat regenwater niet over de stoeprand loopt. Ook regentonnen kunnen helpen bij het voorkomen dat de straat onderloopt. Die kunnen als klein bassin dienen. Nederland kan ook nog wel meer doen om de footprint kleiner te maken. Nu heeft elke Nederlander 6,3 hectare nodig om te leven, dat zou minder moeten worden. Sociale druk zou daarbij wel kunnen helpen denken sommige bewoners, andere geven aan om er toch wel een taboe is om de buren aan te spreken op dit soort zaken. “de buurman zou me een beuk verkopen als ik tegen hem zou zeggen dat hij afval moet scheiden”.

Al met al zien bewoners veel kansen om de duurzaamheid te vergroten en worden er al mooie initiatieven gestart. Doorpratend over de verbindingen en de ideeën kwam een groep tot een muzikale wandeltocht langs de dak- en geveltuinen, eindigend op het Roggeplein. En zou het niet  leuk zijn om een award uit te reiken aan de meest duurzame straat in Zaanstad.

Week van Duurzaamheid

Verslag Gezonde leefomgeving – 6 februari 2018

Gratis naar de film An inconvenient Truth 2 – 6 feb 2018

Verslag Circulair – 7 februari 2018

Verslag Klimaatneutraal – 8 februari 2018

Verslag (Aard)gasloos worden – 9 februari 2018

verslag Duurzaamheid in de wijk – 7 februari 2018

Verslag Circulair – 7 februari 2018

Afval is dé nieuwe grondstof. Hoe gaan we  grondstoffen behouden en steeds opnieuw inzetten? We verkennen welke initiatieven er in de Zaanstreek al zijn. Welke kansen liggen er bijvoorbeeld voor textiel en kunststof en welke nieuwe vormen van samenwerken ontstaan er? Wat heeft de komende jaren de grootste urgentie en wat hebben we van elkaar nodig om dit te realiseren?

Klik hier voor het Zaanse Verhaal De start voor circulariteit in Zaanstad

De avond van 7 februari staat geheel in het teken van de circulaire economie. Het werd geopend door de hosts Danielle Schouten, Jacob Passander en Femke Nagel. Vanuit de gemeente is de avond mede voorbereid door Simone Huijs en Lisan Adolf. Er wordt een korte toelichting gegeven over Zaanse geluiden, de nieuwe samenwerking tussen Platform aan de Zaan en de gemeente Zaanstad om geluiden op te halen die in de Zaanse samenleving leven op belangrijke thema’s.

In het begin van de avond pitchen koplopers waar ze mee bezig zijn. Ook partijen zoals de provincie Noord-Holland en Hogeschool InHolland geven hun perspectief. Vervolgens is er ruimte om met elkaar het gesprek aan te gaan, te verkennen waar de kansen en uitdagingen liggen voor Zaanstad. Tot slot benoemen we wat we nodig hebben van elkaar om elkaar te versterken en samen te versnellen. Er waren uiteindelijk circa 30 bewoners, bedrijven, beleidsmedewerkers aanwezig, wat zorgde voor een energieke en inspirerende groep om mee aan de slag te gaan.

Presentatie Duurzaamheid Circulair

Koploper pitches en aanjagers

Na de introductie gaven partijen een korte pitch. Het waren koplopers die al begonnen zijn of partijen die de circulaire economie mede op gang brengen.

  • Eric Klarenbeek – Studio Klarenbeek (bioplastics van algen en 3D printer) – aanwezig met een live verbinding vanuit Frankrijk
  • Joost Bouman – NV Afvalzorg (restmaterialen en circulaire proeftuin)
  • Peter Bas Cremers – Looops (hergebruik kantoormeubilair)
  • Frank Ossen – Runnersworld (hergebruik sportschoenen, en visnetten voor sokken)
  • Hans Bon – Wieland Textiles (textiel hergebruik en sorteren)
  • Hetty Rappard – HET Zaandam (eersteklas 2e hands kleding)
  • Zsuzsa Kozma – Vanilia (recycling kledinghangers, korte keten)
  • Marleen Versteegen – Advin (hergebruik materialen voor Dura Vermeer)
  • Han van Kleef – Assiociate Lector Learning and Development in Organisations van InHolland (verbinding tussen bedrijfsleven onderwijs en onderzoek)
  • Nic Grandiek – Provincie Noord-Holland (kansen Noord-Holland en subsidiemogelijkheden PIM).
  • Bart de Wit – Rabobank (o.a. over de Circular Economy Challenge en het stellen van duurzaamheidsrandvoorwaarden bij het verstrekken van een hypothecaire lening voor bedrijven)
  • Jacob Passander – mede-initiator circulair gilde vanuit het Blauwe Pand.

Na alle pitches is er een korte pauze. Er worden nieuwe contacten gelegd en de aanwezige kunnen op de kaart aangeven waar de circulaire economie in Zaanstad op dit moment tot bloei komt.

Kansen en urgentie

Na de pauze gingen we in groepen met elkaar verkennen waar de grootste kansen liggen en wat de meeste urgentie heeft voor Zaanstad. De voornaamste kansen en urgenties waar de groepen mee kwamen waren:

Samenbrengen

  • Aansluiten/verplichten van materialen paspoort (MADASTER)
  • Databank creëren zodat duidelijk is waar grote bulk materialen te vinden is
  • Zaans Madaster / marktplaats / grondstoffencentrum/bank/hub
  • Urban mining voor kwalitatieve bouwstoffen en producten
  • Maak-industrie grondstoffen en reststoffen koppelen

Materialen

  • Food / Voedselafval (Instock) – Textiel – Bouw  – Verpakkingen
  • Bouw: Hergebruik bouw materiaal voor wegenbouw / beton vanuit gesloopte bouwwerken verwerken in nieuwe betonnen werken (kunstwerken)
  • Verpakkingsmaterialen: kunststof verpakkingsafval-keten; TU Delft, HVC, Zaans verpakkingsketen, Provincie NH. Sterke rol in de regio!
  • Biobased materialen (o.a. algen) in openbare ruimte (o.a. bankjes/palen)
  • Plastic vrije supermarkt in Zaanstad

Biosfeer

  • Composteren kun je leren / In elke wijk een wormenhotel
  • Lokale standslandbouw + compost
  • Grijs water hergebruik, hemel water
  • Groene voedseldaken
  • Biomassa verhaal vermarkten
  • Nederlands voedsel promoten
  • Biomassa uit veenweide:2-5% uitstoot CO2 komt door ons veenweide gebied!!!
  • Potentie innovaties in veenweidegebied

Samenwerking

  • Zaanstad als “hub” voor zelfproductie van bio plastics
  • Creatieve netwerken / uitwisseling ideeën / Creëer een platform / verbinden, netwerken organiseren / samenwerking verbeteren  / Studio Klarenbeek hubs ontwikkelen
  • Circulaire kennis delen / zaans2connect / digitaal kennisplatform / regionaal platform
  • Duurzame innovaties in de bouw/infra in een proeftuin mogelijkheid bieden voor vervolgonderzoek
  • Wie heeft wat nodig, productinnovaties stimuleren om gebruik teststoffen mogelijk te maken
  • Samenvoegen van bedrijvigheid / Circulaire groene straat westzijde / Leegstaande panden voor circulaire startups / focus + samenvoegen op bepaalde bedrijvigheid
  • Samenwerking met andere gemeenten

Instellingen/Onderwijs

  • Jong geleerd is oud gedaan: circulaire economie/duurzaamheid in het curriculum van basisschool en ROC opleiding circulaire economie – Praktijk en experimenteerruimte voor onderwijs – Koppelen onderwijs / praktijk: studenten en ondernemers – Kennis instituut Hbo-opleiding conferentie – Startups financieren

Bewustwording

  • Werk aan bewustwording van Zaankanters – You tube promo film met influencers – go social
  • Nee/nee stickers – Cursus afvalbak wat zit er in? – Kledingruilavonden – Laat zien dat je aan de circulaire economie doet, daarmee stimuleer je anderen – Zien is geloven – Beeldvorming – Het plof-kip principe (bewustwording: ineens schaam je je ervoor dat je het koopt, zou ook met lineaire producten ook moeten gebeuren).

Beleid

  • Circulaire bedrijven voorrang geven in de Zaanstreek (weigeren van lineaire bedrijven)
  • Elk bedrijf verplichten aan de slag te gaan met circulaire economie
  • Subsidie versus beleid vanuit gemeente
  • Statiegeld op plastic (alliantie is getekend maar nu versnellen en lobby uitschakelen)
  • Doelen verbinden (bijv. CO2 – armoede)
  • Lagere afvalstoffen heffing bij duurzaam gebruik of wanneer je energiearm werkt
  • Bioplastic promoten met laag/geen belasting
  • Duurzame energie stimuleren
  • Ondertekenen initiatief statiegeldalliantie
  • Perverse prikkels wegnemen
  • Kijk naar gemeente Hoofddorp; materialenpaspoort van al het vastgoed
  • Hoger percentage (lokaal) MKB in aanbestedingen in Zaanstad. Minder vervoerbewegingen, meer lokale ketenmogelijkheden – Dienstverlening, sterk punt van gemeente.

Overall en overig

  • Focus op slow mobility mobiliteitstransitie
  • Kijk eerst eens bij eigen bedrijf wat je al kan doen
  • De circulaire klant – Echte circulaire keten – Focus op bepaalde bedrijvigheid – Korte ketens
  • Zaanse bedrijvigheid als pluspunt
  • Hoe omgaan met bouw+ afval van al die nieuw te bouwen woningen in MRA
  • Circulair worden kost extra bedrijfsruimte maar terreinen zijn te krap
  • T blije t-shirt.

Wat hebben we nodig om te versnellen?

Tot slot is met elkaar verkend wat we van elkaar nodig hebben om de circulaire economie met elkaar te kunnen versnellen. Hierin konden mensen benoemen wat ze konden bieden of juist nodig hadden van gemeente, bedrijven, instellingen en bewoners.

Overall

Niet lullen maar poetsen – positiviteit – kennis delen en ideeën bespreken met verschillende partijen – betere bundeling – bewustwording.

Bedrijven

  • Inzichtelijk maken wat er is aan initiatieven en ook aan materialen (o.a. vanuit wegenbouw + utiliteitsbouw)
  • Circulaire sessies, Verhalen delen, organiserend vermogen
  • ketensamenwerking
  • concrete hulpvraag
  • inzicht in ambities en kennis
  • Z Corp (a la B Corp)
  • Circulaire financieringsaanvragen
  • CE-challenges voor de Rabobank
  • oude sportschoenen voor Runnersworld.

Bewoners

  • Betere afval scheiding
  • Duurzaamheid als het nieuwe normaal
  • Afnemen lokale circulaire producten
  • Mensen in Zaanstad moeten de nieuwe circulaire verhalen meekrijgen.

Instellingen/NGO’s

  • Stagairs en mogelijkheid tot opdrachten voor studenten
  • Circulaire economie in al het onderwijs (ook lespakket lagere scholen)
  • Circular Economy Challenge (elk half jaar)
  • Financiële ondersteuning.

Gemeente / overheid

  • Functie: Wethouder CE
  • Regelgeving en belasting: Specifieke regelgeving (NEN norrmen) afspreken à NTA – Experimenteerruimte in regelgeving  – Belasting op primaire grondstoffen – PIM!
  • Flexibele omgevingsdienst Noordzee kanaalgebied
  • Aanbestedingen: Duurzame uitdagingen in aanbestedingen – Circulair aanbesteden door gemeente – alleen nog gasloos en circulair laten bouwen in Zaanstad – Geen lineaire bedrijfsvoering meer laten vestigen op bedrijventerreinen Zaanstad (Hoogtij) – Hergebruik opnemen in bouwopgave – Ondersteuning bij aanbesteding – Innovaties door marktconsultaties
  • Startups: Ruimte voor nieuwe circulaire bedrijven – startups – Vervolg op startup Zaanstreek
  • Samenwerking: Faciliteren – Kennisdeling organiseren verbinding en geen verdringing van sociale duurzaamheid en deze duurzaamheid.
  • Onderwijs: Druk op onderwijsinstellingen

We sloten de avond af met een gezellige borrel aan de bar. De circulaire economie komt langzaam op gang maar het bruist al van de energie! Het was duidelijk dat het goed is om af en toe samen te komen. Juist een gemengd gezelschap van circulaire ondernemers (textiel industrie, bouw, design, food), instellingen (o.a. banken en onderwijs) en de overheid (gemeente en provincie) schept ruimte voor het ontstaan van nieuwe samenwerkingen.

Week Duurzaamheid

Verslag Klimaatneutraal – 8 februari 2018

verslag Duurzaamheid in de wijk – 7 februari 2018

Verslag (Aard)gasloos worden – 9 februari 2018

Verslag Circulair – 7 februari 2018
2 of zaanse-verhalen